Bezpieczne i wygodne zakupy online: zasady, o których należy pamiętać

Od wielu lat handel online rozwija się bardzo dynamicznie, ale to w 2020 r. nastąpił prawdziwy przełom. Na skutek pandemii, konsumenci zaczęli jeszcze chętniej kupować w Internecie, a branża e-commerce zanotowała rekordowe wzrosty. Niestety, wraz z rozwojem tego rynku nastąpił wzrost oszustw na platformach zakupowych.  Jak wynika z raportu Izby Gospodarki Elektronicznej i Mobile Institute, aż jedna trzecia użytkowników sieci deklaruje, że została oszukana podczas zakupów w Internecie. Wśród osób kupujących 2-3 razy w tygodniu, ofiarą cyberprzestępstwa padło 75 proc. konsumentów! Czy w dobie rosnącej skali oszustw możliwe jest zapewnienie bezpieczeństwa transakcji internetowych?

• Obecnie większość internautów chętnie kupuje w sieci – docenia wygodę zakupów online, ale dostrzega również czyhające tam zagrożenia.
• Oszuści działający na platformach zakupowych zazwyczaj kontaktują się poza portalem, przekazują linki do fałszywych stron płatności lub chcą wyłudzić dane kart kredytowych.
• Aby ograniczyć straty po stronie uczciwych użytkowników Internetu, konieczna jest samoedukacja w zakresie bezpieczeństwa w sieci oraz wzmożona czujność w momencie dokonywania płatności online.

Jak dziś wyglądają zakupy przez Internet?

Bez wychodzenia z domu, w kuchni lub na kanapie w salonie – tak dziś najczęściej wyglądają nasze wizyty w sklepie. Większość internautów korzysta z wygody robienia zakupów w sieci, a spora część z nich robi to nawet kilka razy dziennie. Wraz ze wzrostem liczby kupujących online rośnie świadomość zagrożeń, jakie niesie ze sobą e-handel. Według danych z raportu Izby Gospodarki Elektronicznej i Mobile Institute „Co (u)gryzie e-commerce?”, aż 72 proc. e-kupujących deklaruje, że aspekt bezpieczeństwa jest dla nich bardzo istotny. Nie sposób nie przyznać im racji! Szczególnie, że według Jupiter Research (podmiotu specjalizującego się w badaniach szybko rozwijających się sektorów rynkowych, takich jak e-commerce) liczba oszustw na rynku online w ciągu ostatniego roku wzrosła o prawie jedną piątą. Tak szybki wzrost przestępczości w handlu elektronicznym związany jest z profesjonalizacją i coraz większym wyrafinowaniem cyberprzestępców.

Jak wygląda typowe oszustwo na platformie zakupowej?

Oszuści w sklepach online najczęściej dublują konta prawdziwych sprzedawców, wykorzystują fałszywe dane i nakłaniają do kupna.

Cyberprzestępcy sprzedają swoim klientom np. drogie przedmioty po znacznie obniżonych cenach. W sprawie sprzedaży kontaktują się poza platformą zakupową, korzystając z komunikatorów, wiadomości SMS lub mediów społecznościowych. Następnie wysyłają fałszywe linki prowadzące do rzekomego potwierdzenia płatności lub zamówienia przesyłki. Cyberprzestępcy mogą prosić również o podanie pełnych danych karty lub danych logowania do bankowości internetowej. Skradzione dane wykorzystują w nieuprawniony sposób.

Jak nie dać się oszukać, robiąc zakupy online?

Oszuści działający na platformach zakupowych najczęściej wykorzystują niewiedzę oraz brak czujności konsumentów. Aby zminimalizować zagrożenie i móc w pełni cieszyć się wygodą zakupów online, należy przestrzegać kilku zasad bezpieczeństwa, m.in.:

• zainstalować program antywirusowy, który umożliwi bezpieczne korzystanie z Internetu, na bieżąco aktualizując bazę niebezpiecznych wirusów,
• zawsze sprawdzać wiarygodność sprzedawców - czytać opinie i recenzje, jeżeli dużo z nich jest negatywnych, należy rozważyć rezygnację z zakupu z dostawą do domu,
• zachować szczególną ostrożność podczas prób nawiązania kontaktu poza portalem zakupowym oraz przy dokonywaniu bezgotówkowych płatności internetowych,
• korzystać z systemów płatności, które są częścią sklepów internetowych i nie przekazywać pieniędzy bezpośrednio do sprzedawcy,
• zwracać uwagę na podejrzane metody przekazywania płatności, takie jak np. czeki kasjerskie,
• jeśli oferta pochodzi z Facebook Marketplace, należy zweryfikować, jak wygląda profil sprzedawcy – czy korzysta z niego regularnie i czy ma odpowiednią liczbę znajomych,
• zwracać uwagę na podsumowanie płatności podczas jej autoryzacji.

Płać bezpiecznie w Internecie!

W najbliższych latach rozwój e-handlu będzie wiązał się prawdopodobnie również ze wzrostem zjawisk niepożądanych. Aby ograniczyć straty po stronie uczciwych użytkowników Internetu, konieczne jest samokształcenie w zakresie bezpieczeństwa oraz wzmożona czujność w momencie dokonywania płatności online. Świadomi nabywcy powinni wybierać te metody płatności i tych dostawców, którzy minimalizują ryzyko oszustwa, eliminując zbędne przekierowania na zewnętrzne strony oraz oferując najlepsze zabezpieczenia techniczne. Takim operatorem jest Polski Standard Płatności, który udostępnia transakcje BLIKIEM – najbezpieczniejszą, a przy okazji również najwygodniejszą metodę płatności za zakupy w Internecie. BLIK nie wymaga logowania do bankowości internetowej, przepisywania haseł SMS lub danych karty płatniczej. Osoby korzystające często z tego samego sklepu mają możliwość uruchomienia usługi BLIK One Click. Pozwala ona na zapamiętanie sklepu podczas pierwszej transakcji i następnie dokonywanie zakupów przy użyciu jednego kliknięcia oraz potwierdzenia płatności za pomocą PIN-u w aplikacji mobilnej banku. Wystarczy więc tylko telefon i aplikacja bankowa, by móc cieszyć się wygodnymi i bezpiecznymi zakupami online.  

Źródła:

1. Raport „Co (u)gryzie e-commerce?”, Izba Gospodarki Elektronicznej, Mobile Institute, https://eizba.pl/wp-content/uploads/2021/03/Co_ugryzie_ecommerce_2021_Raport-1.pdf
2. „Online Payment Fraud: Emerging Threats, Segment Analysis & Market Forecasts 2021-2025”, Juniper Research, https://www.juniperresearch.com/researchstore/fintech-payments/online-payment-fraud-research-report