Jak nie dać się oszukać w sieci?
Z danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika, że w 2020 r. dostęp do Internetu posiadało aż 90 proc. gospodarstw domowych w Polsce – to wzrost o blisko 4 proc. w stosunku do roku wcześniej. Pojawienie się COVID-19 i częściowe przejście na pracę i naukę zdalną spowodowało, że coraz więcej Polaków korzysta z nowoczesnych technologii. A to oznacza również... wzmożoną liczbę cyberataków. Ofiarami oszustów padają nie tylko firmy, ale także prywatni użytkownicy. Światowy Dzień Hasła, który w tym roku przypada na 6 maja, to dobra okazja, aby przypomnieć najważniejsze zasady bezpiecznego korzystania z internetu. Jak zadbać o to, aby nasze dane były jak najlepiej zabezpieczone?
Bądź kreatywny! Twórz silne hasła i regularnie je aktualizuj
Według badania Warszawskiego Instytutu Bankowości blisko 70 proc. Polaków stosuje te same hasła do różnych kont internetowych. Co gorsza, nierzadko poziom ich skomplikowania pozostawia wiele do życzenia. Z danych firmy NordVPN wynika, że w 2020 r. najpopularniejszym hasłem na świecie pozostawał ciąg cyfr „12345”. Eksperci od wielu lat przekonują, aby nie ograniczać swojej kreatywności i tworzyć do różnych kont kombinacje haseł trudnych do odgadnięcia. Najlepiej, aby składały się one nie tylko z liter, ale również cyfr i znaków specjalnych. Warto pamiętać, aby aktualizować je co najmniej raz na kilka miesięcy. W przypadku, gdy mamy problem z zapamiętaniem zawiłych danych do logowania, pomocna okazać się może funkcja menadżera haseł.
Stosuj dwuskładnikowe uwierzytelnienie
Aby zwiększyć bezpieczeństwo swoich kont w kanałach społecznościowych czy poczty elektronicznej, warto stosować dwuetapowe uwierzytelnienie logowania – brzmi bardzo „informatycznie”, ale w rzeczywistości to bardzo proste rozwiązanie. To dodatkowy krok, jaki należy wykonać, aby zalogować się do danego serwisu, np. wpisać kod podany w oddzielnej wiadomości SMS. Zastosowanie uwierzytelniania dwuskładnikowego może uchronić nas przed przejęciem naszego konta, np. na Facebooku. Jest to szczególnie ważne teraz, gdy przestępcy coraz chętniej wykorzystują ten kanał, aby wyłudzić wrażliwe dane lub np. kody BLIK.
Mechanizm oszustwa na „znajomego z Facebooka” jest prosty. Przestępcy włamują się na konto użytkownika serwisu społecznościowego i podszywają się pod niego, wysyłając wiarygodnie wyglądające wiadomości. Ofiary tego typu oszustw zazwyczaj są przekonane, że korespondują ze swoim znajomym, w zaufaniu podają więc sześciocyfrowy kod BLIK, a następnie w aplikacji mobilnej banku potwierdzają PIN-em realizację transakcji, nie sprawdzając dokłądnie szczegółów. Zgadzając się na realizację takiej transakcji, użytkownicy tracą pieniądze na rzecz osoby podszywającej się pod rodzinę lub przyjaciół. Warto pamiętać, że kody BLIK nie służą do przekazywania pieniędzy znajomym, tylko do płacenia. Jeśli chcemy pożyczyć komuś szybko pieniądze, możemy skorzystać z przelewu na numer telefonu BLIK. W ten sposób środki szybko i bezpiecznie trafią bezpośrednio na konto bankowe osoby, której zleciliśmy daną transakcję.
Nie klikaj w linki nieznanego pochodzenia
Kolejną bardzo ważną zasadą jest zachowanie czujności, kiedy otrzymujemy wiadomości od nieznanego nadawcy. Cyberprzestępcy sięgają dziś po coraz bardziej wyrafinowane techniki ataków poprzez linki. Wykorzystują różne metody socjotechniczne, aby zachęcić użytkownika do odwiedzenia fałszywej witryny internetowej czy kliknięcia w link lub załącznik, a następnie podania wrażliwych danych. Takie działanie określa się mianem phishingu i jest to jedno z większych zagrożeń, jakie mogą spotkać użytkowników współczesnej sieci internetowej. Zjawisko to szczególnie nasiliło się w okresie pandemii - zdaniem uczestników badania Krajowego Rejestru Długów, co szósty z nich otrzymał w tym czasie podejrzaną wiadomość powołującą się na bank lub inną instytucję powszechnie uważaną za bezpieczną i godną zaufania.
Aby uniknąć tego zagrożenia, należy przede wszystkim zachować ostrożność i dokładnie weryfikować treści przychodzące na naszą skrzynkę i telefon oraz adres nadawcy. Przestępcy działając w pośpiechu, często popełniają błędy np. stosując niepoprawny zapis wyrazów lub nie korzystając z polskich znaków. Chwila nieuwagi może nas jednak słono kosztować, warto więc na każdym etapie zachować czujność, a tam, gdzie to możliwe, korzystać z bezpiecznych rozwiązań.
Źródła:
1. Społeczeństwo informacyjne w Polsce w 2020 roku, Główny Urząd Statystyczny, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/nauka-i-technika-spoleczenstwo-informacyjne/spoleczenstwo-informacyjne/spoleczenstwo-informacyjne-w-polsce-w-2020-roku,1,14.html
2. Postawy Polaków wobec cyberbezpieczeństwa, Warszawski Instytut Bankowości, https://bde.wib.org.pl/wp-content/uploads/2020/08/Postawy-Polak%C3%B3w-wobec-cyberbezpiecze%C5%84stwa-2020-2.pdf
3. Raport NordVPN, https://nt.interia.pl/internet/news-jakie-bylo-najpopularniejsze-haslo-2020-roku-zgadlibyscie-je,nId,4955272#utm_source=paste&utm_medium=paste&utm_campaign=chrome
4. Raport Ochrona danych osobowych w czasie pandemii, Krajowy Rejestr Długów i serwis ChronPESEL.pl, https://krd.pl/Centrum-prasowe/Raporty/2021/Ochrona-danych-osobowych-w-czasie-pandemii
