Za produkty i usługi online Polacy chętnie rozliczają się BLIKIEM. Trendy konsumenckie w 2022
Komentarz Marty Nowak, specjalistki ds. rozwoju biznesu w Polskim Standardzie Płatności, operatorze BLIKA
Przez ostatnią dekadę Polacy zdecydowanie zwiększyli swoje zaufanie do zakupów w internecie. Według niedawnego raportu opublikowanego przez Izbę Gospodarki Elektronicznej odsetek internautów realizujących zakupy online niemal się podwoił, wzrastając z 45 proc. do aż 87 proc. Rynek e-commerce w Polsce, pomimo zawirowań makroekonomicznych nadal się rozwija, a klienci są coraz bardziej zadowoleni z możliwości, jakie daje im sfera online. W ostatnim dziesięcioleciu wzrosło także zainteresowanie bezgotówkowymi metodami płatności – takimi jak BLIK. Rozliczamy się w nim nie tylko za zakupy na popularnych platformach sprzedażowych, ale także regulujemy bieżące zobowiązania i wspieramy dobroczynność. Dane transakcyjne BLIKA dobrze odzwierciedlają zmianę zachowań zakupowych konsumentów.
Niekwestionowany lider w e-commerce
Nic w tym dziwnego – ze wszystkich transakcji realizowanych BLIKIEM blisko 60 proc. stanowią te w e-commerce. W ubiegłym roku klienci zapłacili za zakupy w Internecie 714,2 mln razy – czyli o ponad jedną trzecią więcej niż w 2021 r. Wtedy takich operacji było 522,5 mln. Między styczniem a grudniem 2022 r. wartość transakcji online osiągnęła 89,2 mld zł wobec 61,6 mld rok wcześniej, a średnia wartość pojedynczego zakupu online wyniosła 129 zł.
To, że BLIK jest najchętniej wybieraną metodą płatności w Internecie, potwierdzają także cykliczne dane Narodowego Banku Polskiego. Od czwartego kwartału 2018 r. Polacy kupujący w Internecie płacą BLIKIEM zdecydowanie częściej niż kartami. Zgodnie z najaktualniejszymi danymi NBP na koniec września 2022 r. liczba operacji zrealizowanych za jego pomocą była wyższa od liczby transakcji kartami aż o 228 proc. Warto przypomnieć, że w momencie, gdy BLIK zaczął dystansować się od kart, ta różnica wynosiła zaledwie 5 proc.
Nic w tym dziwnego. BLIK jako powszechny system płatności jest dostępny dziś w całym polskim e-commerce. Na podstawie analizy transakcji realizowanych w sieci w poszczególnych kategoriach sklepów można więc wskazać, jakie produkty i usługi były w danym okresie chętniej kupowane, a na jakie spadło zapotrzebowanie. Przyglądając się wynikom za cały 2022 r. można zauważyć pewne trendy w zachowaniach i decyzjach konsumentów.
.jpg)
Po pierwsze – wzrost zainteresowania platformami second-hand
Z danych transakcyjnych BLIKA wynika, że największą kategorię w e-commerce stanowią platformy marketplace – zarówno te B2B, B2C, jak również C2C. Odpowiadają one obecnie za około 30 proc. operacji BLIKIEM w internecie, a porównując wyniki transakcyjne rok do roku możemy mówić o wzroście na poziomie blisko 40 proc. Nie dziwi zatem, że rynek ten przyciąga zarówno krajowe, jak i zagraniczne nowe podmioty. Niemniej jednak wycofanie się z Polski jednej z popularniejszych platform typu marketplace, pokazuje, że jest to bardzo wymagający rodzaj działalności, a na rynku utrzymają się tylko najsilniejsi gracze.
Warty podkreślenia jest fakt, że najszybciej w kategorii marketplace rosną platformy typu C2C – czyli te, na których można kupić rzeczy pochodzące z drugiej ręki. Obserwujemy tutaj nowy trend – świadomych konsumentów, którzy w dobie kryzysu nadal kupują online, ale zmienia się miejsce, gdzie ten zakupu realizują. Te serwisy charakteryzuje prawie dwukrotnie niższy koszyk niż w przypadku platform marketplace B2C.
Po drugie – zakłady bukmacherskie z większą transakcyjnością niż moda
Kategorią, która generuje dużą liczbę transakcji BLIKIEM, jest e-hazard i zakłady bukmacherskie. Co ciekawe, pod względem liczby operacji ustępuje ona jedynie platformom marketplace, ale ma ich znacznie więcej niż moda. Tak duży wolumen transakcji wskazuje na wzrost znaczenia tej branży, która zanotowała wynik lepszy o 46 proc. w skali roku. Sytuacja ta zmienia się, gdy spojrzymy z perspektywy wartości transakcji i średniego koszyka. Na zakup odzieży i obuwia Polacy wydawali w ubiegłym roku średnio 212 zł, podczas gdy na e-hazard i zakłady bukmacherskie było to około 62 zł.
Po trzecie – postpandemiczne odbicie branży transportowej i rozrywkowej
Zniesienie obostrzeń covidowych pozytywnie wpłynęło na dwie branże, które silnie związane były z tego typu ograniczeniami, czyli transport i rozrywkę. W 2022 r. w porównaniu z 2021 r., liczba operacji związanych z zakupem biletów krótko i dalekobieżnych wzrosła aż o 65 proc. Najwięcej transakcji odnotowano w październiku, co można przypisać powrotowi studentów do miast i zwiększonemu popytowi na bilety komunikacji miejskiej i kolejowej. Podobne ożywienie można było zaobserwować również w branży rozrywkowej, która pod względem liczby transakcji zanotowała wzrost o 75 proc. rok do roku. Warto nadmienić, że ta branża cechuje się jednak dużą zmiennością, która w dużej mierze zależy od ogłoszenia trasy danego artysty czy sprzedaży biletów na festiwale.
Po czwarte – dobroczynność przeniosła się do sfery online
Polacy coraz chętniej pomagają potrzebującym i wspierają zbiórki internetowe. Największą transakcyjność w dobroczynność online mogliśmy zaobserwować na początku i na końcu roku. Z danych transakcyjnych BLIKA wynika, że grudzień i styczeń to miesiące, w których użytkownicy najbardziej zwracają uwagę na wsparcie akcji charytatywnych – w tym czasie mają całkiem spory wybór zbiórek. Średnia wpłata na wybraną kwestę wyniosła w ubiegłym roku blisko 54 zł. W lutym i marcu tego roku zanotowano wzrost wpłat na fundacje lub platformy agregujące zrzutki o 59 proc. w porównaniu do analogicznego okresu w 2021, co można przypisać wzmożonej chęci pomocy Ukrainie.
Po piąte – bieżące zobowiązania regulujemy przez internet
Płatności za rachunki, w tym za gaz i doładowania telefonu, to kategoria, która notuje z kwartału na kwartału nieustanny wzrost. W 2022 r. odnotowano o 58 proc. więcej takich transakcji niż w roku poprzednim. Użytkownicy korzystający w internecie z BLIKA mogą liczyć na szybką finalizację transakcji. Ta wygodna forma płatności przyciąga nie tylko zaawansowanych technologicznie użytkowników, ale również osoby mniej zorientowane w nowych rozwiązaniach płatniczych, które obawiają się o bezpieczeństwo swoich pieniędzy. W rezultacie coraz więcej użytkowników decyduje się na płacenie rachunków BLIKIEM, z kolei coraz więcej serwisów udostępnia swoim klientom ten preferowany przez nich sposób płatności.
W tekście powołano się na dane transakcyjne BLIKA zrealizowane przez użytkowników między styczniem a grudniem 2022 r. w 673 sklepach internetowych.
BLIK to powszechny standard płatności mobilnych. Możliwość skorzystania z BLIKA w aplikacjach bankowości mobilnej ma obecnie praktycznie każdy z klientów krajowych instytucji płatniczych oferujących aplikację mobilną. Za rozwój systemu odpowiada spółka Polski Standard Płatności (PSP). PSP stale rozwija możliwości BLIKA tak, aby system był jak najbardziej funkcjonalny dla jego użytkowników. Udziałowcami spółki PSP są: Alior Bank, Bank Millennium, Santander Bank Polska, ING Bank Śląski, mBank, PKO Bank Polski oraz Mastercard.
